سیستم اطفای حریق اتوماتیک مه پاش
در سیستم اطفای حریق مه پاش آب عنصر اصلی خاموش کننده آتش محسوب می شود. گاز نیتروژن آب موجود در مخزن سیستم اطفا را تحت فشار قرار داده و فشار بالای تولید شده سبب تخلیه آب از نازل می شود. نازل های پاشنده آب را به قطرات کوچکی به قطر 1000-300 میکرون تبدیل می کنند. این امر در سیستم اطفای حریق واتر میست باعث می شود آب براساس گرمای نهان تبخیر برخلاف حالت معمول خود به جذب حرارت آتش عمل نماید. در این روش آب ویژگی سرد کنندگی خود را دارد، اما به دلیل تبدیل شدن به مه در محیط منتشر شده حالت پوششی بر روی حریق ایجاد می کند و از رسیدن اکسیژن به آتش جلوگیری می کند. در نتیجه قطرات کوچک آب که از نازل خارج می شود، سبب جدا شدن و شستشوی مواد اشتعال زا از روی آتش شده و سبب مهار حریق می گردد. ویژگی جذب حرارت در سیستم اطفای حریق واترمیست 1700برابر بیشتر از حالت معمول سیستم اطفای حریق آبی اسپرینکلر می باشد. از این سیستم می توان به صورت موضعی و یا تخلیه کلی استفاده کرد و در مقابل با حریق طراحی و اجرا نمود. سیستم اطفاء حریق مه آب ( واترمیست ) مانند سیستم اطفاء حریق اسپرینکلر سبب خنک شدن و مانند سیستم اطفاء حریق گازی مانع رسیدن اکسیژن به آتش می شود.
سیستم اطفای حریق واتر میست (Water-mist)
مطابق با دسته بندی NFPA750 سیستم اطفاء حریق واتر میست دارای 3 نوع تقسیم بندی، سیستم فشار بالا، سیستم فشار متوسط و سیستم فشار پایین می باشد. در نوع سیستم فشار بالا واتر میست، فشار کاری بالا سیستم حدود 160-100 بار و آب بطور کامل به مه تبدیل می شود و جذب حرارت نسبت به اسپرینکلرهای معمولی تا 1700 برابر افزایش می یابد. در نوع سیستم فشار متوسط واتر میست، فشار کاری کمتر از نوع اول و زیر 35 بار می باشد و دامنه کاربردی آن اندک است. در نوع سیستم با فشار کاری 12-4 بار در محدوده فشار کاری اسپرینکلرهای معمولی با تغییر اندکی در سیستم پمپاژ قابل استفاده می باشد و آب را به طور کامل به پودر و غبار ریز تبدیل می کند. از مزایای این سیستم نسبت به سیستم آبی اسپرینکلر مصرف آب کمتر ( حدود 4.1 ) است. با توجه به افزایش سطح ذرات آب، اطفاء سریعتر ( تا 50 برابر ) می باشد.
نکته: در ساختمان های بلند مانند برج ها، هتل ها و ... بدلیل استفاده زیاد از اسپرینکلرها و میزان آبدهی زیاد و عدم وجود کانال جهت تخلیه حجم بالای آب و آسیب زدن آب به تجهیزات و ساختمان، بهتر است از سیستم اطفاء حریق واترمیست به جای سیستم اطفای حریق اسپرینکلر استفاده شود.
سیستم اطفای حریق واتر میست دارای دو نوع تقسیم بندی زیر از نوع سیستم تامین فشار می باشد.
1- تولید فشار توسط کپسول گاز پرفشار
در این سیستم دو نوع کپسول شامل آب و گاز پرفشار طراحی و ارائه می گردد. در این سیستم کپسول گاز به آب متصل شده و با استفاده از رگلاتوری فشار آن با توجه به نیاز طراح و در زمان تعریف شده مشخص تنظیم می گردد. روش کار این سیستم به گونه ای است که، زمانی که کنترل پنل سیستم اعلام حریق فرمان لازم را جهت اطفاء حریق صادر نمود، گاز نیتروژن در این هنگام وارد سیلندر آب شده و در همان موقع شیر الکتریکی که در ابتدای شبکه لوله کشی قرار گرفته باز می شود و آب در شبکه جریان یافته و در آخر پاشش آب با فشار و سرعت بالا انجام می گیرد.
2- تولید فشار توسط واحد پمپ
در این سیستم نیاز به طراحی و تجهیز مخزن ذخیره آب به منظور تولید فشار می باشد. که با توجه به حجم محیط، مواد موجود در آن و ریسک پذیری منطقه تحت حفاظت محاسبه می شود. این سیستم برای محیط هایی با حجم بالا مورد استفاده قرار می گیرند، زیرا مخزن و واحد پمپ نیاز به در نظر گرفتن محیط دارند. در این سامانه، سیستم واتر میست به صورت سیستم تر و خشک قابل اجرا می باشد.
اجزای سیستم اطفای حریق مه پاش
1- مخزن ذخیره آب: در این سیستم مخازن ذخیره ی آب با توجه به مکان حفاظت شده، دارای ظرفیت های متفاوتی می باشند.
2- مخزن ذخیره گاز نیتروژن: برای نگهداری گاز نیتروژن که تامین کننده فشار در این سیستم است، از این مخزن استفاده می شود.
3- نازل های مه پاش: در زمان حریق تخلیه آب بصورت مه که توسط گاز نیتروژن مورد فشار قرار گرفته اند، وظیفه این نازها می باشد.
4- لوله و اتصالات: این لوله ها مسئولیت انتقال آب به نازل های مه پاش را برعهده دارند.
5- آشکارساز حریق: با توجه به محیط حفاظت شده از حریق در انواع مختلفی در مکان مورد نظر نصب می شوند.
6- مرکز کنترل سیستم اعلام و اطفاء حریق: وظیفه این سیستم دریافت فرمان از طریق سایر اجزاء سیستم اعلام حریق ( آژیرها، آشکارسازها، دتکتورها و ... ) و انتقال آن به تابلو کنترل مرکزی و صدور فرمان اطفا به سیستم های اطفای مه پاش است.
اطفای حریق مه پاش
مزایای سیستم اطفای حریق مه پاش
• در این سیستم آب به عنوان ارزان ترین ماده اطفای مورد استفاده قرار گرفته و با توجه به سیستم های اطفای حریق گازی مقرون بصرفه می باشد.
• لوله و اتصالات در این سیستم فضای کمی را اشغال می کند.
• این سیستم نسبت به سایر سیستم های اطفای حریق آبی حجم آب کمتری مصرف می کند.
• هیچ گونه آسیبی به افراد، تجهیزات و محیط وارد نمی کند.
• محیطی امن را برای افرادی که در محیط اطفاء قرار گرفته اند ایجاد می کند.
• تجهیزات مورد استفاده از جنس استیل، ضد خوردگی و دارای طول عمر بالایی می باشند.
• نگهداری و تعمیر و قابلیت نوسازی با کمترین هزینه
• برعکس سیستم های اطفای حریق گازی این سیستم نیاز به بررسی، تنظیم و شارژ ندارد.
• نصب بسیار سریع به همراه کاهش چشمگیر قطر لوله ها
• آسیب های احتمالی دود را با توجه به جذب سریع و بالای دود به حداقل می رساند.
• بازگشت سیستم به حالت عملیاتی پس از تخلیه با هزینه بسیار پایین
• قابل فعال سازی از طریق سیستم الکترونیکی، پنوماتیکی و دستی
• اطفای حریق در کمترین زمان و کاهش حرارت نسبت به سیستم اطفای اسپرینکلر تا 1700 برابر
کاربردهای سیستم واتر میست
سیستم های مخابراتی – اتاق های سرور – کتابخانه ها – – توربین های گازی – سیستم های ولتاژ بالا –
برخی مزایای واترمیست نسبت به سایر سیستمهای اطفای آبی معمولی (اسپرینکلرها)
• حداقل آسیب به تجهیزات و محیط پس از تخلیه
• نصب بسیار سریع به همراه کاهش چشمگیر قطر لوله ها
• بازگشت سیستم به حالت عملیاتی با هزینه بسیار پایین پس از تخلیه
• قابل فعال سازی از طریق سیستم الکترونیکی ، پنوماتیکی و دستی
• اطفاء و کنترل حریق در حداقل زمان و کاهش حرارت تا ۱۷0۰ برابر نسبت به سیستم اطفا اسپرینکلر
• هیچ گونه آسیبی به افراد و تجهیزات موجود وارد نمی کند
• عدم وابستگی به محیط بسته مانند سیستم اطفاء گازی
• کاهش آسیب های احتمالی دود با توجه به جذب سریع و بالای دود
• مصرف آب فوق العاده کمتر نسبت به سیستم سنتی (حدود 2۰ درصد حجم آب مصرفی در سیستم آبپاش معمولی)
• ایجاد محیط ایمن جهت افرادی که در محیط اطفاء قرار میگیرند و بدون آلودگی محیطی
• مواد مورد استفاده در کل پروژه از جنس استیل بوده و ضد خوردگی با طول عمر بالا می باشند.
• حداقل هزینه های تعمیرو نگهداری
• قابلیت نوسازی با حداقل هزینه
از دیگر تقسیم بندی سیستم اطفا واتر میست
نتیجه گیری:
همان طور که در بالا بیان شد با توجه به تاثیرات مخرب سیستم های اطفاء حریق گاز هالون بر روی محیط زیست استفاده از این سیستم منع و سیستم اطفای آبی از جمله اطفا حریق مه پاش ( واتر میست ) جایگزین این سیستم اطفا شد. ماده اصلی در این سامانه اطفا آب می باشد. آب موجود در این سامانه توسط فشار بالای ایجاد شده توسط گاز نیتروژن از نازلها به صورت غبار آب خارج و بر روی سطح حریق می نشیند. در عملیات سیستم اطفای حریق مه آب ذرات کوچک آب به سرعت سبب کاهش حرارت و خنک شدن محیط می شود. در مرحله جایگزینی اکسیژن و رقیق سازی بخار آب تولید شده، اکسیژن را از محل حریق دور کرده و ذرات آب با ایجاد لایه ای مرطوب و جدا کننده در سطح حریق می نشیند و مانع ورود هوا می شوند. در نهایت سبب مهار حریق می گردنند.