تهویه و کولینگ اتاق سرور

اتاقهای سرور و یا دیتا سنتر ها بخشهایی هستند که به دلیل قرار گیری سرور ها و یا قرار گیری حجم بسیار زیادی از قطعات الکترونیک گرمای زیادی تولید می نمایند این گرما متناسب با تعداد رکهای قرار گرفته در اتاق سرور افزایش مییابد و به همین دلیل خنک کردن اتاق های سرور با ظرفیتهای مختلف و یا با تکنولوژیهای متفاوتی با توجه به میزان بار برودتی آنها تعین می شود در این پست سعی داریم روشهای متداول در خنک کردن اتاق سرور ها را بطور کامل شرح داده و با نمونه هایی آنها را مقایسه نماییم

از آنجا که هر سیستمی دارای توانی است و توان در سیستم های خنک کننده با واحد های معمول خود سنجیده می شود 3 عبارت در سیستمهای خنک کننده بکار می رود

1)btu  

در تعریف هر BTU میزان گرمایی است که دمای یک پوند آب را در فشار یک اتمسفر یک درجه از 60 درحه فارنهایت به 61 درجه فارنهایت برساند.

در کولر های گازی از این واحد استفاده می شود و هر چه عدد آن بزرگ تر باشد بمعنی قدرت خنک کنندگی بیشتر است در واحد های مسکونی هر 12000 btu  می تواند یک فضای 48 متری را خنک نماید

2)cfm

این واحد تعیین کننده میزان هوای تولید شده توسط سیستم خنک کننده با مقیاس فوت مکعب در دقیقه است که عموما از این مقیاس برای فن ها و یا سیستمهای هواساز استفاده می شود تا حجم هوا دهی را تعیین نمایند

 

3)TT

تن تبرید برای تجهیزات بزرگ سرمایشی از این واحد کمک می گیرند که چیلرها جزو این تجهیزات دسته بندی می شوند فارغ از طبقه بندی نوع چیلر ها که در 2 دسته تراکمی و جذبی هستند  هر 1 تن تبرید معادل 1 ساعت کار کولر گازی 12000 خنک کنندگی ایجاد می کند

 

در تعیین نوع کولینگ و روش آن طراحی های مختلف بکار گرفته می شود اما در همه روشها محاسبه یکی بوده و وفقط از روشهای متفاوت بهره برده می شود در ایران عموما اتاق های سرور  از روشهای زیر برای خنک کردن تجهیزات استفاده می نمایند

 

1)استفاده از کولر های اسپیلیت (گازی)

متداولترین روش در ایران بوده و با توجه به اینکه اتاقهای سرور شرکتهای کوچک و مراکز تجاری با ابعاد کم دارای حجم زیادی نیست عموما یک اتاق کوچک حتی 6 متری برای  قرار گیری رکها انتخاب شده و با استفاده از یک یا 2 اسپیلیت که بصورت خودکار کار می کنند دمای اتاق را در رنج مناسب حدود 22 درجه سانتی گراد نگه می دارند نمونه آن در عکس دیده می شود

 

 

در این روش باید چند نکته را در نظر داشته  باشیم

1)کولر های اسپیلیت برای کاربرد های صنعتی و یا دایم کار طراحی نمی شوند بنابر این روشن نگهداشتن آنها امری بسیار خطرناک است چرا که خستگی ایجاد شه در این کولر ها در دراز مدت عمر کولر ها را کاهش داده و می تواند منجر به از کار افتادگی زودهنگام کولر گردد

 

2)کولر های اسپیلیت به دلیل آنکه برای کار در زمان طولانی طراحی نشده اند اگر برای کاربردهای صنعتی مانند خنک نگهداشتن اتاق سرور استفاده می شوند همیشه دارای یک کولر پشتیبان رزرو باشند که این کولر پشتیبان با سیستم کنترل اتاق سرور در شرایط بحرانی افزایش دما و یا خرابی کولر اول فعال گردد

 

3)برای انکه حداقل خستگی در کولر ها ایجاد گردد بازای هر 8 ساعت کار جای کولر فعال با کولر پشتیبان تعویض گردد و این مقوله نیز جزو وظایف سیستم کنترل اتاق سرور است که در صورت انتخاب درست سیستم می توان از قابلیتهای آن برای کنترل کولر ها همراه با سیستم درایو قدرتی بهره مند گشت

 

هشدار :هیچ گاه اتاق های سرور را هرچند کوچک با استفاده از 1 کولر اسپیلیت تجهیز ننمایید چراکه در این صورت هر آن باید منتظر یک اتفاق در اثر از کار افتادگی کولر و خرابی تجهیزات اتاق سرور باشیم

 

نکته1: ظرفیت کولر های اتاق سرور را همیشه 1 پله بیشتر از مقدار محاسبه شده در نظر بگیرید تا کولر ها در شرایط بار ماگزیمم کار نکنند و امکان توسعه شبکه تا حدودی وجود داشته باشد

 

نکته2:در قرار گیری کولر های اسپیلیت این نکته رعایت شود که هیچگاه پنجره ها رو به روی هم قرا نگیرد چرا که پرتاب باد هر کولر روی کولر روبه رو اثر منفی می گذارد و آن را زودتر از دمای مطلوب خاموش می نماید

 

روش خنک کردن اتاق سرور به شیوه فوق مرسومترین روش در ایران است  و می توان اتاق های سرور تمامی شرکتهای کوچک و متوسط را نامبرد که با این شیوه کولینگ انجام می دهند برای مثال اتاقهای سرور شرکت کروز- کیان خودرو-بیمارستان بازرگانان، بیمارستان آسیا ، دادگستری استان مرکزی، شرکت توتال و شرکت زیمنس در ایران -دیوان محاسیات سمنان -آستان قدس رضوی و قوه قضاییه و ....... همه و همه از این شیوه استفاده کرده اند

 

هشدار مهم :در روش خنک سازی با سیستم کولر های اسپیلیت  بخاطر غیر قابل اعتماد بودن این کولر ها حتما باید از یک سیستم هشدار دهنده دمای اتاق سرور بهره برد تا در شرایط بحرانی بتوان از طرق مختلف نگهدار سیستم را در جریان اتفاقات رخ داده در اتاق سرور قرار داد و گرنه مواردی از قبیل عکسهای ذیل مطلب می تواند باعث تحمیل خسارات میلیونی یا میلیاردی به مجموعه گردد

 

وقوع اتش سوزی در اتاق های سرور بدترین اتافاق ممکن در این اتاقها است که باعث از بین رفتن تمامی تجهیزات و اطلاعات داخل اتاق شده و سرمایه مالی و اطلاعاتی بزرگی را با خود نابود می نماید جلوی این اتفاق را می توان بسادگی  با استفاده از یک سیستم هشدار دهنده دمای اتاق سرور ساده قبل از بروز چنین فجایعی با هزینه ای بسیار ناچیزتر از قیمت تجهیزات اتاق سرور گرفت

 

هر چند سیستمهای هشدار دارای آیتمهای مختلفی هستند اما ساده ترین آنها نیز می توانست جلوی بروز فاجعه ای مشابه عکسهای بالا را بگیرد که صد البته سیستمهای پیشرفته خود امکان قطع برق اتاق و کنترل آتش را قبل از بروز چنین وقایعی دارند

 

لازم به توضیح است که برخی شرکتها بدون تجربه و داشتن اطلاعات فنی اقدام به تولید سیستمهای هشدار دهنده اتاق سرور می نمایند که البته فارغ از کیفیت قطعات استفاده شده در سیستم ساخته شده سیستم تولیدی می تواند با مشکلاتی همچون عدم نمایش درست دما و رطوبت -عدم ارسال اخطار در شرایط هشدار و افزایش دما  و موارد اینچنینی روبه رو شود که در این موارد تجهیز نکردن اتاق سرور به چنین دستگاهی بهتر از تجهیز کردن ان است چرا که اگر اتاق سرور به این دستگاه با کیفیت پایین مجهز شود با 2 مسئله موجب گمراهی مدیر و نگهدار اتاق سرور شده و همان مشکلات بالا بروز می نماید

 

1)در بسیاری از موارد که طراحی سیستم هشدار دهنده از کیفیت خوبی برخوردار نیست به غلط در شرایط دمای مطلوب برای مدیر و یا نگهدار اتاق سرور پیغام افزایش دما و یا رطوبت ارسال می نماید این اتفاق باعث می شود که حتی اگر افزایش دمای واقعی رخ دهد مسئولین امر آن را بحساب خطای دستگاه گذاشته و رسیدکی به خطا را از اولویت خارج نمایند

اچ‌وی‌ای‌سی یا اچ واک (به انگلیسی: HVAC) مخفف حروف ابتدایی 'Heating, Ventilating and Air Conditioning که به مجموعه فن آوری‌های مربوط به «گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع» اطلاق می‌شود که در برگیرنده فناوری‌های مربوط به ایجاد آسایش از طریق تهویه و ایجاد شرایط دمایی مطبوع برای محیط‌های داخلی ساختمان است. طراحی سیستم‌های اچ‌وی‌ای‌سی یکی از زیرگروه‌های اصلی مهندسی مکانیک و بر اساس اصول ترمودینامیک، مکانیک شاره‌ها و انتقال گرما شکل گرفته‌است. گاهی بحث مربوط به سردسازی (Refrigeration) نیز به آن اضافه می‌شود و نام آن به صورت اچ‌وی‌ای‌سی‌آر (HVACR) یا اچ‌وی‌ای‌سی و آر (HVAC&R) بیان می‌شود حتی در برخی موارد بحث تهویه (ventilating) از آن حذف شده و به صورت اچ‌ای‌سی‌آر (HACR) نیز به‌کار می‌رود. اچ‌وی‌ای‌سی نقش مهمی در طراحی ساختمان‌های اداری و صنعتی متوسط تا بزرگ مانند آسمان‌خراش‌ها و محیط‌های دریایی مانند آکواریوم‌ها، که ایمنی و سلامت محیطی تابع تغییرات رطوبتی و دما است، دارد.